ضرورت دوران عقد و نامزدی

در فرهنگ غنی ایرانی امر ازدواج امری پسندیده و نکو ست که از پایه های محکم اعتقادی و ساختاری در جوامع برخوردار است. آداب و سنن اصیل ایرانی حکایت از منظم بودن و پایبندی به آن در بین خانواده ها حکایت دارد. در این بین مسئله نامزدی و عقد قبل از عروسی از چالشهایی است که در دوره حاضر اهمیت زیادی پیدا کرده است . دوران نامزدی دوره ایست که با وعده ازدواج شروع می شود و با عقد رسمی پایان می گیرد و حداقل خانواده دختر و پسر از ان آگاه هستند .

با این توضیح در مقاله ذیل به بررسی این دوره های مهم در امر ازدواج پرداخته می شود.

ازدواج در سه مرحله شکل می گیرد : الف : آشنایی –ب: نامزدی –ج : عقد رسمی.فرایند آشنایی و خواستگاری دو حالت دارد .الف: خواستگاری –اشنایی و ب : آشنایی –خواستگاری پس از این مرحله ؛ مرحله نامزدی می باشد که در آن دو نفر به یکدیگر وعده ازدواج می دهد که با مراسم های خاصی همراه است و در آخر عقد رسمی بین نامزدها جاری می شود . برخی زوجین این مراحل را خیلی سریع و برخی دیگر زمان طولانی تری را سپری می کنند . لازم است برای ازدواج موفق هر کدام از این مراحل در حد و اندازه خودش تجربه شود . از آنجایی که دوران نامزدی و دوران اشنایی در سه حوزه تعهد ؛ قرار داد اجتماعی و نظارت اجتماعی با همدیگر تفاوت دارند باید این دو فرایند جدا و منفک از همدیگر باشند . دوران نامزدی دوره کاملا حساسی است که در ان دختر و پسر باید به شناخت یکدیگر بپردازند . در این دوران جوانان با فرصت دادن به همدیگر می توانند بیشتر طرف مقابل را شناخته و در این برهه از زمان دختر و پسر آنطور که هستند باید رفتار نمایند . در صورتی که در دوران نامزدی مرد و زن متوجه شوند که برای هم مناسب نیستند بهترین کار این است که قبل از وقوع عقد وعده ازدواج را بر هم زنند .

دوران نامزدی دارای کارکرد های عمده ای می باشد که مهمترین آنها عبارتند از : الف –عمیق تر شدن آشنایی : نا مزدی این فرصت را فراهم می کند که نه تنها فرد مقابل را بهتر بشناسیم بلکه خانواده و شبکه دوستان و ارتباط های او را نیز بهتر بشناسیم . ب- آمادگی برای ورود به زندگی مشترک : زندگی مشترک نیازمند آمادگی اقتصادی ؛ عاطفی و فکری می باشد . فرایند نامزدی این امکان را برای جدایی از خانواده اصلی و پیوستن به نامزد را ایجاد می کند . ج: پذیرفتن نامزد به عنوان همسر و قطعیت در تصمیم گیری : نامزدی این امکان را فراهم می کند که انتخاب همسر در دو مرحله اتفاق بیفتد . ابتدا نامزدی که در ان قول ازدواج داده می شود و پایان نامزدی که تصمیم به عقد رسمی گرفته می شود. گاهی ممکن است افراد مجبور به ازدواج شوند که این مسئله در قدیم بسیار رایج بوده و هم اکنون نیز وجود دارد و گاهی اوقات نیز افرا د ؛ خوشان را به ازدواج مجبور می کنند . در هر دو حالت ازدواج اجباری محسوب می شود . در هر صورت ضرورت دارد که از ازدواج اجباری جلوگیری به عمل اید . زیرا به نفع طرفین ازدواج است . یکی از پایه های هر ازدواج موفق تعهد طرفین به همدیگر است . بدون تعهد هر رابطه ای سطحی ؛ ظاهری و بدون سمت و سو خواهد بود. آشنایی های معطوف به ازدواج اگر به تعهد خاصی نرسد یک آشنایی ناکام خواهد بود . در مورد تعهد دادن و قول ازدواج دادن همیشه دو مشکل اساسی وجود دارد: یکی اینکه برخی مردان از تعهد می ترسند و تعهد دادن برای آنها مشکل است و دیگر اینکه برخی از زنان دائما به دنبال تعهد هستند . این افراد برای ازدواج عجله زیاد دارند و دوست دارند سریع از طرف مقابل قول ازدواج بگیرند. این افراد نیاز عمیق و نا خود آگاه به احساس تعلق به فرد دیگری دارند . در دوران نامزدی حریم و مرزهایی وجو دارد که مهم ترین ان رابطه جنسی است زیرا که نامزدی یک ازدواج کامل نیست و نباید آنچه که در دوران زندگی مشترک تجربه می شود در این دوران اتفاق بیفتد . ارتباط جنسی از تجربیاتی است که بعد از عقد رسمی تجربه میشود و اگر قبل ازآن اتفاق بیفتد فشار و اجبار بیشتر برای ازدواج احساس خواهد شد و در این حالت فضای نامزدی از حالت طبیعی خود خارج میشود . در صورتی که دوران نامزدی رابطه جنسی اتفاق نیفتد اگر زوجین احساس کند مورد پسند هم نیستند می توانند راحتر از همدیگر جدا شوند .از انجا که بسیاری از خانواده ها دوره نامزدی را با صیغه محرمیت شروع می کنند و در واقع همان عقد موقت است اما یکی از شرایط صیغه محرمیت آن است که رابطه جنسی در آن اتفاق نیفتد در دوران نامزدی که عقد قانونی وجود ندارد تعهدی برای طرفین ایجاد نمی کند و هر کدام از طرفین بخواهد می تواند ان را بر هم زند . ماده 1035 قانون مدنی بیان می کند که وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی کند بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که نکاح جاری نشده می توانند از وصلت امتناع کنند . برخی از خانواده ها به راحتی مرحله نامزدی را می پذیرند و به فرزندان اجازه می دهند آن را تجربه نمایند . اما برخی دیگر از خانواده ها از بابت ان نگران می باشند و علت نگرانی انها این است که نامزدی رسمیت ندارد و پسر ،دختر را رها کند یا نامزدی بهم بخورد و اسم روی دختر بماند . گاهی اوقات افراد در امر ازدواج تاکید بیش از حد به تقدیر و سر نوشت دارند که این باعث می شود آنها هیچ تلاشی از خود نشان نداده و دنبال تغییر شرایط نباشند و اگر شرایط قابل تغییر نباشد خود را از محیط جدا کنند . افرادی که بر تقدیر تاکید می کنند بر هر چه پیش آید خوش آمد می گویند و جبرا و الزاما آن را می پذیرند و اختیار را نادیده می گیرند. تاکید به ازدواج به هر قیمتی و تعجیل در ازدواج منجر به ازدواج نا موفق خواهد شد . اما گاهی اوقات افراد پس از ازدواج متوجه میشوند که نامزد یا همسر انها انسان نادرستی است و به دلیل ترس از جدایی و طلاق او را تحمل می کنند و فکر می کنند با تحمل و مساحمه و انکار مسئله ان مشکل حل می شود. اما بعد از بچه دار شدن این مشکل عود کرده و در این مرحله خود و فرزندانشان هزینه ترس را باید بپردازند . گاهی اوقات مرد برای اینکه نامزد خود را از دست ندهد او را مجبور به رابطه جنسی می کند تا با این وسیله بتواند او را حفظ نماید این رابطه جنسی ممکن است با فریب دادن یا مجبور کردن اتفاق بیفتد . یکی از دلایلی که افراد از نامزدی پرهیز می کنند این است که نمی خواهند با اشتباه خود روبرو شوند .

یکی دیگر از مراحل ازدواج عقد است دوران عقد به فرایندی گفته می شود که با عقد ازدواج شروع و با شروع زندگی مشترک پایان یافته و شامل سه مرحله عقد شرعی ؛ عقد قانونی و عقد اجتماعی است . دوران عقد با دوره نامزدی در سه مقوله تعهد ارتباط جنسی و قطعیت تفاوت دارد . بر خلاف دوران نامزدی که توصیه ای به رابطه کامل جنسی نمی شود در دوران عقد منعی برای ارتباط جنسی وجود ندارد زیرا که زوج عقد کرده یک زوج متاهل است. در دوران نامزدی زوجین می توانند هم به لحاظ قانونی و هم عرفی از هم دیگر جدا شوند . اما در دوران عقد چنین چیزی امکان پذیر نیست . نگاه به ازدواج باید یک نگاه به فرایندی باشد تا گام به گام از مراحل اشنایی ؛نامزدی و عقد به راحتی عبور کرد . دوران عقد و نامزدی هر کدام تکمیل کننده دیگری می باشند . همانگونه که نامزدی باعث می شود اهداف و کار برد های آشنایی تداوم عمیق تر و شفاف تر شود دوران عقد هم باعث میشود به اهداف و کاربرد های نامزدی در عین تداوم عمیقتر و شفاف تر شود .

اما دوران عقد دارای سه ضرورت و کاربرد منحصربفرد می باشد که عبارتند از : الف: آمادگی اقتصادی : خانواده جدید نیازمند آمادگی اقتصادی هر دو نفر می باشد ؛ تهیه مسکن ؛ لوازم منزل وظیفه عمده همسران است . در بیشتر نقاط ایران دختر وظیفه تهیه جهیزیه و پسر تهیه مسکن را به عهده دارد . ب: شناخت جنسی :رابطه جنسی بطور کامل در دوران عقد رخ می دهد . همسران می توانند نسبت به نگرش و رفتار جنسی یکدیگر شناخت قابل توجهی بدست آورند این دوران بهترین زمان برای شناخت جنسی و درمان جنسی است . ج : تعامل با خانواده همسر ؛ اولین روابط از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، در اولین رابطه ها پایه ها و مبانی نگرش افراد نسبت به هم شکل می گیرد . برخی از خانواده به دلایل مذهبی ؛ عرفی و قانونی نامزدی را از زوجین می گیرند و زوجین یکسره دوران عقد را تجربه می کنند بنابراین در این دوران آنها فکر می کنند که در دوران نامزدی می باشند . ؛ به لحاظ اجتماعی نامزد هستند اما از لحاظ قانونی عقد کرده ؛ همین عامل باعث آسیب های زیادی می شود بنابراین تجربه عقد بدون تجربه دوران نامزدی اشتباه است و منشا آسیب هایی است که اگر در دوران نامزدی بود با سهولت و راحتی حل می شد .

رعایت نکات زیر کمک می کند تا محدودیت های تجربه عقد بدون تجربه نامزدی به حداقل برسد : 1- حداقل 6 ماه اول عقد را دوران نامزدی خود بدانید . 2- حداقل در 6 ماه اول عقد از داشتن رابطه کامل جنسی پرهیز کنید . 3- در صورتی که تشخیص داده شود که مناسب یکدیگر نیستید رابطه را در همان سطح حفظ کنید و از متخصص کمک بگیرید . 4- طلاق زوج هایی که رابطه جنسی نداشته اند راحت تر از زوج هایی است که در دوران عقد رابطه کامل جنسی داشته اند .

دوران عقد دارای مسائل و مشکلاتی می باشد که عبارتند از :1- موضوعات فردی :مانند کنار آمدن ؛ مدیریت استرس ؛ ارتباط موثر 2- موضوعات بین فردی : مانند مهارت حل تعارض 3- موضوعات مربوط به خانواده همسر که حالت های مختلف رقابت ؛ جنگ ؛ یار گیری ؛ طرد ؛ پذیرش و صمیمیت در آن به وجود می آید .