یکی از غدد بسیار مهم در بدن مردان غده پروستات است، چراکه نقش مهمی در قدرت باروری آنان ایفا می‌کند. اندازه و حجم این غده در سنین مختلف متغیر است. با افزایش سن، حجم و اندازه این غده نیز افزایش می‌یابد که امری کاملا طبیعی است.
اما تورم بیش از حد آن بیماری محسوب می‌شود و نیاز به درمان دارد. برای تشخیص و درمان سریع بیماری‌های مربوط به این غده مردان بالای ۵۰ سال باید چک‌آپ‌های سالانه این غده را انجام دهند. البته این به این معنا نیست که جوانان احتیاجی به این معاینات ندارند.
به محض مشاهده علائم بیماری‌های مخصوص این غده باید به پزشک مراجعه کنید. بزرگ شدن پروستات در سالمندان رایج‌تر است. بیشتر اوقات این افراد مبتلا به سرطان پروستات می‌شوند که در بعضی مواقع نیاز به عمل جراحی و برداشتن این غده است.
در چنین شرایطی روند مراقبت و بهبودی بعد از عمل بسیار حیاتی است. حضور یک پرستار سالمند بیمار تا حد بسیار زیادی می‌تواند روند بهبود را تسریع کند. این مقاله را تا انتها بخوانید که با مشکلات پروستات و نیاز به یک پرستار خبره آشنا شوید.
وظیفه غده پروستات چیست و در کجا قرار دارد؟
پروستات یک غده کوچک در مردان است که در داخل بدن قرار گرفته است. ممکن است بسیاری از مردان هنوز با ساز و کار این غده در بدنشان آشنا نباشند و از مکان دقیق آن در بدن خود آگاه نباشند.
این غده کوچک زیر مثانه و در اطراف مجاری ادراری قرار گرفته است. مجاری ادراری همان مجاری هستند که ادرار شما را از مثانه حمل می‌کنند. اندازه غده پروستات سالم چیزی حدود توپ پینگ پونگ است. مکان دقیق آن بین آلت تناسلی و مقعد قرار گرفته است.
یک غده پروستات سالم نقش بسیار مهمی در قدرت باروری مردان ایفا می‌کند، چراکه بخشی از مایع منی را فراهم می‌کند که با اسپرم ترکیب می‌شود و آن را حمل می‌کند.
این مایع نقش مهمی در سالم نگه‌داشتن و جابه‌جایی اسپرم‌ها دارد. مایعی که پروستات تولید می‌کند، آنزیم‌ها و هورمون‌های مخصوصی در خود دارد که باعث کیفیت عملکرد اسپرم‌ها می‌شود. عضلات این غده اسپرم را به سمت مجاری ادرار هدایت می‌کند. غده پروستات در سالمندان به خاطر افزایش سن تغییر ظاهر می‌دهد.
اندازه و حجم طبیعی پروستات
به شکل طبیعی یک پروستات کوچک حجمی معادل ۳۰ میل تا ۴۰ دارد. وزن آن می‌تواند بین ۲۰ تا ۷۰ گرم باشد. اندازه متوسط آن ۴۰ تا ۸۰ میل حجم دارد و وزنش بین ۲۰ تا ۱۲۵ گرم است. اندازه بزرگ آن از ۴۰ تا ۱۰۰ میل حجم دارد و وزن آن چیزی بین ۴۰ تا ۱۲۵ گرم است.
حجم و اندازه این غده در کودکان کوچک باقی می‌ماند. اما با افزایش سن شروع به بزرگ شدن می‌کند. اندازه طبیعی پروستات در سن ۴۰ چیزی حدود ۴×۲×۳ سانتی متر است. حجمی حدود ۳۰ سی سی دارد و وزن آن ۲۰ تا ۲۵ گرم است. اندازه طبیعی پروستات در سن ۵۰ چندان تفاوتی با ۴۰ سالگی ندارد. و اندازه طبیعی پروستات در سن ۶۰ برابر یک لیمو خواهد بود.
دلایل مبتلا شدن به پروستات و بزرگ شدن پروستات در سالمندان
همانطور که قبلا هم ذکر شد، رشد این غده با افزایش سن کاملا طبیعی است. به تدریج با رسیدن به سن ۵۰ سالگی بسیاری از مردان در نتیجه این افزایش اندازه احساس درد و ناراحتی پیدا می‌کنند.
مردان در سنین مختلفی می‌توانند مبتلا به انواع بیماری‌های پروستات شوند، اما سالمندان بیشتر از هر گروه سنی دیگری در معرض ابتلا به این بیماری‌ها هستند. در این قسمت به بررسی انواع بیماری‌های مربوط به این غده می‌پردازیم.
پروستاتیتیس: به التهاب پروستات در سالمندان پروستاتیتیس می‌گویند. اما چه چیزی باعث پروستات می‌شود؟ پزشکان دلایل متفاوتی در رابطه با علت ورم پروستات در سالمندان ذکر کرده‌اند.
ورم می‌تواند در اثر عفونت باکتریایی ایجاد شود که در این صورت با مصرف آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. نوع دیگر این بیماری پروستاتیتیس مزمن می‌گویند که علت آن برای پزشکان ناشناخته است، اما حدس می‌زنند که ممکن است علت آن صدمه به این غده، آسیب عصبی یا استرس باشد.
BPH: از دیگر بیماری‌های مربوط به بزرگ شدن پروستات BPH است که بیشتر، مردان بالای ۵۰ سال دچار این بیماری می‌شوند. از دلایل بزرگ شدن پروستات می‌توان به مصرف الکل و سبک زندگی ناسالم اشاره کرد.
پروستات از چه سنی شروع می‌شود؟
بیماری‌های مربوط به پروستات از حدود ۵۰ سالگی شروع به نمایان شدن می‌کنند، اما در پروستات زودرس جوانان نیز ممکن است به بیماری‌های مربوط به آن مبتلا شوند.
مهم‌ترین دلیل آن، وراثت، تغذیه نامناسب و چاقی است. همانطور که ذکر شد با افزایش سن این غده رشد می کند. در افراد بالای ۵۰ سال این غده اطراف مجاری ادرار را اشغال می‌کند و در نتیجه به آن‌ها فشار می‌آورد و تخلیه ادرار برای این افراد سخت می‌شود. البته افراد جوان نیز ممکن است چنین مشکلی را تجربه کنند.
علائم و نشانه‌های بزرگی پروستات در سالمندان
سرطان پروستات از رایج‌ترین نوع سرطان در میان مردان است. سرطان پروستات تکثیر غیرعادی سلول‌ها در این غده است. تحقیقات نشان داده است این سرطان در مردان بیشتر از سرطان سینه در زنان باعث مرگ می‌شوند.
با این تفاسیر آگاهی از علائم این بیماری کمک بسیار زیادی به تشخیص به موقع این بیماری و درمان آن دارد. احتمال ابتلا به این بیماری در رابطه مستقیم با سن مردان است. مطالعات نشان می‌دهند احتمال ابتلا به این سرطان ۱ نفر از هر ۷ مرد بالای ۷۵ سال است و ۱ مرد از هر پنج مرد در افراد تا ۸۵ سال.
اکیدا به شما توصیه می‌کنیم که بعد از ۵۰ سالگی تست‌های مربوط به این غده را انجام دهید. اگر شما یکی از موارد زیر را دارید، مستعد این بیماری خواهید بود.
- سابقه خانوادگی؛ یعنی اگر پدرتان یا برادرتان این سرطان را داشته باشد.
- جهش ژنتیکی موروثی در ژن‌های BRCA1 یا BRCA2.
- اگر سندروم لینچ داشته باشید.
علائم خطرناک پروستات در سالمندان عبارت هستند از:
- احساس سختی در دفع ادرار
- احساس کنید که مثانه کامل تخلیه نشده است
- احساس سوزش، درد و ناراحتی هنگام ادرار
- مشاهده خون در مایع منی یا ادرار
- درد پروستات
- درد در قسمت ران‌ها، باسن و قفسه سینه
- احساس ضعف با بی حسی در ساق پا و پا
- از دست دادن بی‌دلیل وزن
- احساس سرگیجه و خستگی
- ضربان قلب بالا
- رنگ پریدگی صورت
- پروستات و تکرار ادرار؛ در این حالت به طور مکرر احتیاج دارید که مثانه را تخلیه کنید.
درمان پروستات
بسته به پیشرفت بیماری شیوه‌های مختلفی برای درمان آن وجود دارد. 1 - جراحی: عمل پروستات در سالمندان رایج تر است. در این شیوه پروستات به قصد متوقف کردن سرطان برداشته می‌شود. حال سوال اینجا است که پروستات چه زمانی عمل می‌شود. زمانی که علائم این بیماری شدید باشند و هیچ راه دیگری برای درمان وجود نداشته باشد، این شیوه پیشنهاد می‌شود. تغذیه بعد از عمل پروستات بسیار حائز اهمیت است. این تغذیه باید طبق آنچه پزشک تجویز کرده است، رعایت شود. بنابراین، تغییر سبک زندگی باید برای این افراد در اولویت قرار داشته باشد. برای تغییر سبک زندگی پرهیز غذایی در پروستات سالمندان اهمیت بسیار زیادی دارد.2- رادیوتراپی: از دیگر شیوه‌های درمان این بیماری رادیوتراپی است که در این شیوه آسیب به سلول‌های سالم به حداقل خواهد رسید. 3- کاشت دانه‌های رادیواکتیو: در این شیوه به جای اینکه اشعه از بیرون به بدن برخورد کند، داخل بدن دانه‌هایی کاشت می‌شود که سلول‌های سرطانی را هدف می‌گیرد 4- شیمی درمانی: در نوع پیشرفته سرطان پروستات، از شیمی درمانی برای آهسته کردن روند تکثیر سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود 5- دارو: گاهی بیماری به گونه‌ای است که با مصرف داروی پروستات نیز از بین می‌رود و نیازی به شیوه‌های دیگر نیست.
درمانهای خانگی
1- بتاسیتوسترول: نوعی داروی گیاهی است که مخلوطی از چند گیاه حاوی مواد مشابه کلسترول است. به این مواد سیتوسترول یا فیتوسترول می‌گویند. این مواد قادر هستند التهاب این غده را کاهش دهند. 2- چای سبز: چای سبز تاثیر مثبتی بر درمان بیماری‌های پروستات داشته است. مواد موجود در چای سبز می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی را کاهش دهد. بنابراین هر روز از این نوشیدنی استفاده کنید.3- درخت نخل اره‌ای: به این درخت ساوپالمتو نیز می‌گویند. عصاره این گیاه، اثرات منفی مشکلات غده پروستات روی مجاری ادراری را کاهش می‌دهد. 4- پیجوم افریکنوم: با کاهش التهاب غده پروستات قادر به برطرف کردن مشکل ادرار در این بیماران است. البته دیده شده است که در بعضی افراد ایجاد سردرد می‌کند.5- زینک: با افزایش سن سطح استروژن بدن افزایش پیدا می‌کند و زینک کاهش می‌یاید. کاهش سطح زینک می‌تواند احتمال سرطان پروستات را بعد از ۵۰ سال افزایش دهد. بنابراین مصرف زینک و موادی که حاوی زینک هستند، احتمال بزرگ شدن پروستات را کاهش می‌دهند. 6- امگا ۳: رژیم غذایی که حاوی امگا ۳ باشد، باعث کاهش ترکیبانی می‌شود که مسبب التهاب پروستات به حساب می‌آیند. ماهی سالمون، تخم مرغ، گردو و روغن‌های گیاهی حاوی امگا ۳ هستند.
اکیدا توصیه می‌کنیم قبل از مصرف داروهای گیاهی و خانگی با پزشک خود مشورت کنید. در انتها باید به تغییر سبک زندگی برای درمان این بیماری نیز بپردازیم:
- به هنگام غروب مواد آشامیدنی مصرف نکنید.
- قبل از حضور در اماکن عمومی آب فراوان مصرف نکنید.
- ادرار خود را نگه ندارید.
- به طور مرتب از سرویس بهداشتی استفاده کنید، حتی اگر نیازی به تخلیه مثانه نمی‌بینید.
- سیگار نکشید.
- استرس خود را کنترل کنید.
- با انجام حرکت‌های ورزشی عضلات لگن را تقویت کنید.
مراقبت‌های بعد از عمل و درمان در بهبود وضعیت این بیماران نقش مهمی ایفا می‌کند. چه این بیماری را از طریق شیوه‌های پزشکی درمان کنید، چه به شکل خانگی، باید از بیماران سالمند نگهداری شود و همه می‌دانیم که نگهداری سالمند در منزل اصلا کار راحتی نیست.
با تشکر و برگرفته از سایت آسانیسم
